Blackout w mieście: plan 72h ⚡🏙️

11 sie
13 minut(y) czytania

Czym jest blackout i czym NIE jest? 🤔

Blackout to rozległa, nieplanowana awaria prądu na dużym obszarze, często pociągająca za sobą skutki uboczne: przestaje działać sygnalizacja świetlna, mogą wystąpić awarie pomp wodociągowych, zanika zasięg GSM, nie działają terminale płatnicze. To nie to samo co planowa przerwa energetyczna czy chwilowe „mrugnięcie” sieci – blackout pojawia się nagle i może potrwać długo, zaskakując mieszkańców skalą problemów.

Co to oznacza w mieście? W praktyce oznacza to, że nasza codzienna infrastruktura przestaje funkcjonować normalnie. Oto kilka przykładów konsekwencji miejskiego blackoutu:

Płatności bezgotówkowe nie działają – terminale kartowe odmawiają posłuszeństwa 💳❌. Bez gotówki trudno kupić podstawowe rzeczy.
Woda i kanalizacja mogą przestać działać lub działać bardzo niestabilnie 🚰 – stacje pomp nie mają zasilania, więc może zabraknąć wody w kranie, a toalety mogą przestać spłukiwać.
Windy stają, domofony milczą 🛗 – w wysokich budynkach zostaje tylko schodzenie pieszo. Osoby uwięzione w windach będą potrzebować pomocy.
Informacja jest szczątkowa – nie działa internet, telewizja kablowa, a nawet radio może milczeć, jeśli nie mamy awaryjnego odbiornika. Liczy się wtedy prosty, wcześniej ustalony plan działania 📄, bo na bieżąco trudno zdobyć rzetelne informacje.

Miasto podczas blackoutu, ciemne wieżowce, piesi z latarkami, mgła, brak oświetlenia ulicznego. — Nocne miasto pogrążone w ciemności — skala i konsekwencje rozległej awarii prądu.

Minimalny zestaw na 72 godziny — dom i „go-bag” 🎒

Przygotowanie na 72 godziny odcięcia od prądu (oraz potencjalnie wody i innych usług) to podstawa bezpieczeństwa w domu. Powinniśmy mieć dwa rodzaje zestawów: jeden do użytku w domu, a drugi w formie plecaka ewakuacyjnego (tzw. go-bag) na wypadek konieczności opuszczenia mieszkania. Poniżej przedstawiamy minimalne składowe obu takich zestawów.

A. Domowy „zestaw 72h”: (przechowywany w domu, na całą rodzinę)

Woda: co najmniej 3–4 litry na osobę na dobę (do picia i podstawowej higieny). Zapas na 3 dni to około 9–12 litrów na osobę.
Żywność: około 2000–2500 kcal na osobę na dobę. Najlepiej produkty trwałe i gotowe do spożycia bez gotowania: konserwy, dania ready-to-eat, batony energetyczne, orzechy. Nie zapomnij o jedzeniu dla dzieci, jeśli są w domu (słoiczki, mleko modyfikowane) oraz karmie dla zwierząt.
Oświetlenie: latarki, najlepiej czołowe, plus zapasowe baterie do nich. Dobrze mieć też przenośne lampki LED. Unikaj świec – zwłaszcza przy dzieciach lub zwierzakach – to zagrożenie pożarowe.
Energia: powerbanki (o pojemności min. 10–20 000 mAh na osobę) naładowane i rozdzielone w kilku miejscach mieszkania. Jeśli masz dostęp do słońca (balkon/okno), rozważ ładowarkę solarną.
Łączność: bateryjne radio na korbkę lub akumulator (odbierające FM oraz ewentualnie komunikaty NOAA/CB), aby móc wysłuchać komunikatów służb. Do tego zwykły gwizdek oraz karteczka z zapisanym punktem spotkań rodziny (gdybyście się rozdzielili).
Higiena: nawilżane chusteczki, duże worki na śmieci (60 L) – mogą posłużyć za awaryjne toalety lub pojemniki, rękawiczki jednorazowe (np. nitrylowe), żel dezynfekcyjny do rąk, mała butelka wybielacza/chloru do uzdatniania wody (ale stosuj ściśle według instrukcji, bo łatwo się zatruć!).
Apteczka domowa: dobrze wyposażony zestaw pierwszej pomocy (np. typu IFAK) oraz zapas leków przyjmowanych na stałe na co najmniej 7–14 dni. Dodatkowo podstawowe leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, na biegunkę; opatrunki jałowe, bandaże, plastry, środek odkażający, nożyczki, koc ratunkowy NRC, a nawet opaska uciskowa (jeśli wiemy jak użyć).
Dokumenty: kopie ważnych dokumentów (dowód, paszport, polisy ubezpieczeniowe, recepty) w wodoodpornych koszulkach/strunówkach oraz wersje elektroniczne na pendrive. Przygotuj też gotówkę w małych nominałach – w razie blackoutu gotówka może być jedyną formą płatności.
Ubranie: odzież na zmianę w układzie warstwowym (bielizna termiczna, polar/softshell, kurtka przeciwdeszczowa), wygodne buty, kilka par grubych skarpet. W zimie dodatkowo czapka, rękawiczki, w lecie nakrycie głowy, krem z filtrem itd.
Narzędzia: multitool (wielofunkcyjny scyzoryk), mocna taśma duct tape, zapalniczka i zapałki (zabezpieczone przed wilgocią). Ewentualnie mała saperka lub łom (jeśli mieszkasz w domu jednorodzinnym mogą się przydać przy odgruzowaniu).
Bezpieczeństwo: czujnik tlenku węgla (czujnik CO) na baterie (szczególnie jeśli używasz piecyka gazowego lub masz kominek), gaśnica domowa minimum 2 kg oraz koc gaśniczy. Te rzeczy mogą uratować życie w razie pożaru czy ulatniania się czadu.
⚠️ Agregat prądotwórczy: jeśli posiadasz generator prądu, używaj go tylko na zewnątrz! Stawiaj co najmniej 6 metrów od drzwi i okien. Nigdy nie podłączaj agregatu do domowej instalacji elektrycznej bez profesjonalnego przełącznika sieć/agregat – w przeciwnym razie ryzykujesz pożar i porażenie prądem lub nawet uszkodzenie sieci energetycznej. Pamiętaj też o ryzyku zatrucia spalinami (tlenkiem węgla) przy używaniu agregatu – zapewnij wentylację.

Ciemna ulica w czasie blackoutu, przechodnie z latarkami, symboliczne ujęcie gotowości 72h. — *Latarki, zasilanie awaryjne i woda — fundament zestawu 72h dla każdego domownika.*

B. „Go-bag” / plecak ewakuacyjny (na osobę): (spakowany plecak na wypadek natychmiastowej ewakuacji z domu)

Woda: minimum 2 litry na osobę + sposób uzdatniania – np. filtr turystyczny, słomka filtrująca albo tabletki do odkażania wody.
Żywność: wysokoenergetyczne racje żywnościowe na 24–48 h. Mogą to być batoniki proteinowe, suszone owoce, orzechy, konserwy (z kluczykiem/do zrywania) czy gotowe racje wojskowe MRE.
Oświetlenie i energia: latarka czołowa (lekka i hands-free) plus zapasowe baterie, mały powerbank z kablem do telefonu.
Dokumenty i pieniądze: kopia dokumentów tożsamości i ważnych informacji (jak w zestawie domowym) oraz gotówka. Trzymaj je w wodoodpornej saszetce.
Apteczka osobista: indywidualny zestaw pierwszej pomocy, w tym leki przyjmowane na stałe (kilka dni zapasu) i podstawowe środki opatrunkowe oraz przeciwbólowe.
Nawigacja i komunikacja: papierowa mapa okolicy/miasta, na której wcześniej zaznaczyłeś ważne punkty (schronienie, punkt zbiórki rodziny, posterunek policji, szpital, itp.). Do tego marker i długopis do notatek.
Termika i schronienie: folia NRC (termoizolacyjna koc ratunkowy), cienka linka/paracord ok. 10 m (przyda się do budowy schronienia lub innych napraw), lekkie rękawiczki robocze chroniące dłonie. W sezonie jesienno-zimowym dorzuć czapkę, a latem krem z filtrem.
Łączność bliska: krótkofalówka PMR 446 – małe radio dostępne bez zezwoleń, aby skontaktować się z rodziną lub grupą, jeśli jesteście w terenie (ustalcie wcześniej kanał i częstotliwość nasłuchu).
Narzędzia i ochrona: mały nóż albo multitool, zapalniczka, gwizdek. Maska przeciwpyłowa FFP2/FFP3 😷 (na wypadek dymu, pyłu przy katastrofie) – zajmuje mało miejsca, a może uratować płuca.

Schemat działania: pierwsze 15 min → 72 h ⏱️

Kiedy nagle gaśnie światło i wszystko cichnie, łatwo o panikę. Warto wcześniej przećwiczyć prosty schemat działań, który pozwoli ogarnąć pierwsze chwile i przetrwać bez prądu kolejne godziny. Poniżej plan od 0 do 72 godzin od wystąpienia blackoutu:

0–15 minut:

Bezpieczeństwo: w pierwszej kolejności upewnij się, że nie stwarzasz dodatkowego zagrożenia – wyłącz w miarę możliwości wrażliwe urządzenia elektryczne (komputery, telewizor) i jeśli to bezpieczne, wyjmij je z gniazdek (zabezpieczy to przed skokiem napięcia, gdy wróci prąd). Wyłącz palniki gazowe i piekarnik – potrawy na ogniu to jedna z głównych przyczyn pożarów przy nagłym braku prądu!
Światło: sięgnij po przygotowaną latarkę (najlepiej czołową). Unikaj otwartego ognia – zanim zapalisz świeczkę, pomyśl czy na pewno jest to konieczne i bezpieczne. Latarka LED powinna być na wyciągnięcie ręki przy łóżku i w innych strategicznych miejscach domu.
Informacja: sprawdź działanie radia na baterie/korbkę na lokalnych stacjach – mogą już nadawać wstępne komunikaty. Telefon komórkowy przełącz w tryb oszczędzania baterii; nie marnuj energii na przeglądanie internetu (i tak może nie działać). Zachowaj spokój – chwilowy brak prądu mógł być spowodowany np. zadziałaniem zabezpieczeń i za moment wróci, ale przygotuj się, że to może być coś poważniejszego.

15–60 minut:

Woda: jeśli widzisz, że po kilkunastu minutach prąd nie wraca, szybko napełnij czystą wodą wszelkie dostępne pojemniki – butelki, garnki, a nawet wannę. Zapas wody z kranu bardzo się przyda, gdyby wodociągi stanęły.
Sąsiedzi: rozejrzyj się po najbliższych – krótki obchód klatki/bloku. Szczególną uwagę zwróć na osoby starsze, chore lub z niepełnosprawnościami mieszkające obok 👵👨‍🦽. Upewnij się, czy nie potrzebują pomocy (np. ktoś może utknął w windzie albo potrzebuje leku). W grupie raźniej – możecie wymienić się informacjami i razem zabezpieczyć budynek.
Logistyka rodzinna: ustalcie w domu, gdzie jest wasz punkt kontaktowy – miejsce, gdzie zostawiacie dla siebie wiadomości (np. kartka na drzwiach lodówki). Omówcie plan, gdzie się spotkacie, gdyby padła sieć GSM i domowe telefony – np. ustalcie, że wszyscy wracają do domu, albo że po określonym czasie spotykacie się przy pobliskim punkcie orientacyjnym.

1–24 godziny:

Żywność: zacznijcie zużywać w pierwszej kolejności to, co może się zepsuć. Lodówka utrzyma chłód przez około 4 godziny bez prądu, a zamrażarka (jeśli jest pełna) nawet do ~48 godzin – pod warunkiem, że nie będziecie ich otwierać. Najpierw zjedzcie więc to, co jest w lodówce, potem rzeczy z zamrażarki (jeśli się rozmrożą, trzeba je przyrządzić i zjeść od razu). Zapasy żywności trwałej z waszego zestawu 72h zostawcie na później.
Ładowanie sprzętu: korzystaj z każdej okazji do podładowania telefonów czy radiostacji. Jeśli masz samochód, możesz użyć gniazda zapalniczki (12V) do ładowania urządzeń, ale pamiętaj robić to na zewnątrz (nie w zamkniętym garażu, bo spaliny)! Staraj się jednak oszczędzać baterie – nie włączaj urządzeń bez potrzeby.
Sprzęt medyczny i krytyczne potrzeby: jeżeli ktoś w domu korzysta z urządzeń podtrzymujących życie lub leków wymagających chłodzenia (np. koncentrator tlenu, respirator, CPAP, insulina w lodówce) – uruchom plan awaryjny. Skorzystaj z zasilania zapasowego (UPS, baterie) dla tych urządzeń, a insulinę trzymaj w termosie lub między wkładami chłodzącymi z zamrażarki. Rozważ ewakuację do szpitala lub punktu medycznego zasilanego awaryjnie, zanim sytuacja stanie się groźna.

24–72 godziny:

Nowa rutyna: wejdźcie w rytm oszczędzania zasobów. Dzień planujcie z naturalnym światłem, po zmroku używajcie minimum oświetlenia – to co absolutnie potrzebne. Podzielcie się w rodzinie zadaniami (np. kto utrzymuje komunikację, kto dba o porządek, kto przygotowuje posiłki).
Sanitariaty: jeśli brak wody w kranie się przedłuża, trzeba zaimprowizować toalety. Można wykorzystać worki na śmieci włożone do sedesu (po użyciu szczelnie zawiązać) – dodanie do środka trochę żwirku dla kota lub pochłaniacza zapachów pomoże znieść niedogodności. Pilnujcie higieny, używajcie wilgotnych chusteczek i żelu antybakteryjnego. Śmieci wynoście na zewnątrz w bezpieczne miejsce – nie chcemy plagi szczurów czy owadów.
Informacja: regularnie sprawdzaj radio i oficjalne komunikaty (np. komunikaty służb, lokalne Alerty RCB na telefon, jeśli działają). Możliwe, że w strategicznych punktach miasta pojawią się tablice ogłoszeń z aktualnymi informacjami od władz – warto je monitorować. Unikaj plotek i niesprawdzonych informacji z przypadkowych źródeł – mogą siać panikę.
Decyzja: zostać czy się ewakuować? Po 2–3 dniach braku prądu w środku zimy temperatura w mieszkaniu może spaść do niebezpiecznych poziomów, zapasy wody mogą się kończyć, a brak perspektyw naprawy awarii to sygnał, że czas rozważyć wyjście. Jeśli kończy się woda, żywność, leki albo warunki stają się niebezpieczne (zimno, brak możliwości sanitarnych) – podejmij decyzję o ewakuacji. Skorzystaj z wcześniej przygotowanego go-bag, poinformuj sąsiadów lub rodzinę (jeśli masz jak), wyjdź pieszo (nie licz na samochód, bo ulice mogą być zakorkowane, a sygnalizacja nie działa) i kieruj się do ustalonego punktu zbiórki lub schronienia organizowanego przez lokalne władze.

Infografika krok po kroku: działania od 0 do 72 godzin podczas blackoutu. — Timeline: 0–15 min wyłącz elektronikę → 15–60 min napełnij butelki → 1–24 h zjedz z lodówki → 24–72 h słuchaj komunikatów.

Checklista dla rodziny 🏠

Ulica podczas blackoutu, postacie z latarkami; kontekst operacji ratowniczych w mieście. — Służby w mieście bez prądu — PPE, łączność zapasowa, gospodarka paliwem i rotacja zadań.

Każda rodzina powinna mieć plan awaryjny na blackout. Ważne jest przydzielenie ról, ustalenie komunikacji i zabezpieczenie domu. Taka checklista, którą przeglądacie razem, zwiększa szanse, że niczego nie przeoczycie w stresie. Poniżej przykładowy podział obowiązków i punkty do sprawdzenia:

Plan i role: Ustalcie wcześniej, kto za co odpowiada, gdy zabraknie prądu. Na przykład:

Osoba A: zaopatrzenie w wodę i higienę (pilnuje zapasów wody, rozstawia awaryjne toalety itp.).
Osoba B: sprawy żywności i gotowania awaryjnego (koordynuje co jemy, używa przenośnej kuchenki itp.).
Osoba C: informacja i kontakt – słucha radia, obsługuje krótkofalówki, przekazuje informacje reszcie (tzw. „oficer łączności” domu).
Opiekun zwierząt: osoba (np. nastolatek) odpowiedzialna za zwierzęta domowe 🐾 – daje im jeść, zapewnia wodę, wyprowadza jeśli trzeba i dba o ich komfort.

Łączność – plan PACE: W sytuacjach awaryjnych dobrze mieć wielopoziomowy plan komunikacji. Stosuje się akronim PACE:

P (Primary): Podstawowy – zwykła komunikacja przez telefony komórkowe (GSM). To pierwsza opcja, dopóki działa sieć.
A (Alternate): Alternatywny – np. lokalna sieć Wi-Fi u sąsiada, komunikator przez sieć mesh albo telefon stacjonarny (jeśli działa).
C (Contingency): Awaryjny – np. SMS co 6 godzin do umówionej osoby z rodziny + nagrana wiadomość głosowa na skrzynce (gdy sygnał sieci jest słaby, czasem SMS przejdzie).
E (Emergency): Ostateczny – np. krótkofalówka PMR, ustalony wcześniej kanał 3 z kodem CTCSS 16, godziny nasłuchu 08:00, 12:00, 18:00 każdego dnia. To znaczy o tych godzinach wszyscy, którzy mają PMR, włączają nasłuch na ustalonym kanale i czekają na kontakt.

Dokumenty i kontakty:

Przygotuj dla każdego członka rodziny kartkę ICE (In Case of Emergency) – imię, nazwisko, grupa krwi, alergie, kontakt do bliskiej osoby. Noście je przy sobie.
Spiszcie adres punktu rodzinnego poza domem – miejsce, gdzie się spotkacie, gdyby dom nie nadawał się do zamieszkania (np. u dalekiej rodziny w innym mieście, szkoła, remiza). Każdy powinien znać ten adres.
Trzymajcie pod ręką kopie recept i listy przyjmowanych leków – ułatwi to zdobycie pomocy medycznej lub zdobycie zamienników leków w razie ewakuacji.

Dom i bezpieczeństwo:

Zainstaluj w domu czujnik czadu (CO) na baterie – szczególnie jeśli masz piecyk gazowy, kominek lub używasz agregatu.
Wyposaż się w gaśnicę (minimum 2 kg, uniwersalną ABC) oraz koc gaśniczy. W razie pożaru sprzętu elektronicznego lub tłuszczu w kuchni koc bywa bezcenny.
Zabezpiecz odpady i nieczystości: jeśli zbierają się worki z odpadami i nie ma wywozu, trzymaj je z dala od części mieszkalnej, najlepiej w zamkniętych pojemnikach poza mieszkaniem (balkon, korytarz). Zalep odpływy (np. taśmą), jeśli istnieje ryzyko cofki z kanalizacji.
⚠️ Nie używaj grilla ani otwartego ognia w mieszkaniu! – w czasie blackoutu ludziom wpadają dziwne pomysły, jak np. grillowanie w salonie dla ciepła lub światła. To śmiertelnie niebezpieczne (ryzyko pożaru i zatrucia czadem).

Dzieci i seniorzy:

Upewnij się, że masz zapas pieluch, mleka modyfikowanego, jedzenia dla dzieci czy innych artykułów higienicznych dla najmłodszych i dla seniorów (np. pieluchomajtki). Te rzeczy szybko się skończą, a są niezbędne.
Przygotuj kilka prostych gier, malowanek, książeczek – pomogą zająć dzieci i obniżyć poziom stresu. Dla starszych osób miej łamigłówki, krzyżówki, radio z ulubioną muzyką. Komfort psychiczny jest ważny.
Przećwiczcie ewakuację po schodach – jeśli mieszkacie wysoko, zastanówcie się jak znieść seniora lub niemowlę, gdy windy nie działają. Może potrzebne jest nosidło, chusta, wózek terenowy? Miejcie plan, kto pomaga komu zejść na dół.

Zwierzęta:

Wyżywienie: zapas karmy dla zwierzaków na 3–7 dni (sucha karma, puszki – to co zwykle jedzą, żeby nie dostały rewolucji żołądkowej).
Woda: co najmniej 1 litr wody na dzień na każde 10 kg masy ciała zwierzęcia – pamiętaj o swoich pupilach, one też muszą pić.
Bezpieczeństwo i transport: trzymaj pod ręką transporter dla kota/małego psa, smycz dla psa, zapas woreczków na odchody. Jeśli będzie ewakuacja do schroniska/punktu zbiórki, zwierzęta muszą być pod kontrolą. Przygotuj też kopię książeczki szczepień, jeśli masz.

Checklista dla ratownika 🚒

Blackout w mieście to również ogromne wyzwanie dla służb ratunkowych. Strażacy, ratownicy medyczni, policjanci – oni wszyscy muszą działać w trudnych warunkach, często będąc również dotknięci brakiem prądu prywatnie. Poniższa checklista koncentruje się na strażakach/ratownikach, którzy w obliczu blackoutu ruszają na pomoc innym, ale sami muszą być przygotowani:

Gotowość osobista (off-duty → on-duty): Kiedy przychodzi wezwanie do służby w czasie blackoutu, ratownik musi zadbać o rodzinę i siebie, by móc skutecznie pomagać innym.

Plecak 72h: Każdy ratownik powinien mieć swój osobisty plecak na 72h gotowy do zabrania do jednostki. W nim: woda i wysokokaloryczne przekąski/posiłki na kilka dni (mogą nie być regularne posiłki w pracy), dodatkowy mundur lub ubranie na zmianę, bielizna, skarpety.
PPE (Personal Protective Equipment): Upewnij się, że masz swoje środki ochrony osobistej – rękawice, gogle/okulary ochronne, maski FFP3, hełm, kamizelkę odblaskową. W czasie blackoutu ryzyko urazów, zadymienia, itp. jest większe.
Łączność PACE: sprawdź swój radiotelefon służbowy i zabierz zapasowe akumulatory. Jeśli macie w jednostce, weźcie również przenośny radiotelefon zapasowy. Prywatny telefon naładuj (powerbank do kieszeni). Krótkofalówka PMR może być planem awaryjnym wewnątrz zespołu, gdyby zawiodły inne środki.
Dokumentacja analogowa: weź wydrukowane mapy rejonu działania (na wypadek braku GPS), listy kontaktów do kluczowych osób/instytucji, kopie procedur działania przy blackoucie (jeśli wasza jednostka takie ma). Papier nie zależy od prądu ani baterii.
Apteczka i leki osobiste: oprócz apteczki taktycznej (TCCC/IFAK) dopakuj swoje leki osobiste (np. na nadciśnienie, astmę, alergie), bo możesz nie wrócić do domu przez kilka dni.

Działania operacyjne: Na miejscu akcji i podczas patrolowania miasta w blackoucie, służby ratunkowe muszą zmierzyć się z nietypowymi zagrożeniami i utrudnieniami:

Bezpieczeństwo energetyczne: traktuj każdy zerwany przewód jakby wciąż był pod napięciem – odgrodź miejsce taśmą, wyznacz strefę bezpieczeństwa (minimum 10 m od linii energetycznej na ziemi). Pamiętaj, że prąd może wrócić niespodziewanie i linie znów będą pod napięciem!
Tlenek węgla (czad) i pożary: w czasie długiego braku prądu ludzie używają świec, piecyków, agregatów – wzrasta ryzyko pożarów i zatruć CO. W sezonie grzewczym szczególnie dużo interwencji może dotyczyć czadu. Profilaktycznie upominaj i edukuj napotkane osoby: wietrzenie pomieszczeń, prawidłowe użycie agregatów (tylko na zewnątrz), niepozostawianie świec bez nadzoru.
Ruch drogowy: gdy nie działa sygnalizacja, na ulicach może zapanować chaos. W miarę możliwości organizujcie ręczne kierowanie ruchem na najbardziej newralgicznych skrzyżowaniach – przydadzą się latarki sygnalizacyjne, pachołki, taśmy do wyznaczania ciągów komunikacyjnych. Priorytetyzujcie, gdzie kierować siły (tzw. triage skrzyżowań – najpierw te o największym natężeniu ruchu lub w pobliżu szpitali).
Triage i ewakuacja poszkodowanych: w ciemności i podczas przeciążenia służb musicie uprościć procedury. Stosuj prosty, odwracalny system triage (np. opaski, kartki w określonym kolorze) dla oznaczenia poszkodowanych i kolejności pomocy. Przy ewakuacji ludzi ze szpitali lub wieżowców pamiętajcie, że windy nie działają – potrzeba więcej sił i czasu. Koordynujcie z wyprzedzeniem transport pacjentów, bo szpitale na zasilaniu awaryjnym mają ograniczoną pojemność przyjmowania nowych osób.
Paliwo i zaopatrzenie sprzętu: zaplanujcie gospodarkę paliwem dla pojazdów ratunkowych – zatankujcie do pełna na starcie akcji, i nie pozwalajcie spaść poziomowi paliwa poniżej połowy baku. Ustalcie miejsca i grafiki uzupełniania paliwa z rezerw. Sprzęt typu pilarki, agregaty – sprawdzajcie olej, nie przegrzewajcie, używajcie agregatów tylko na zewnątrz (eliminacja ryzyka czadu).
Dobrostan zespołu: akcje w trakcie blackoutu mogą trwać wiele godzin czy dni. Pilnujcie, by ratownicy pracowali w cyklach 45/15 minut (np. 45 minut pracy, 15 minut przerwy), rotujcie najbardziej wyczerpujące zadania między ludźmi. Zapewnijcie miejsca do krótkiego odpoczynku, posiłki regeneracyjne (tzw. posiłki techniczne). Nie zapominajcie o wsparciu psychicznym – krótka rozmowa, zapewnienie sobie nawzajem otuchy i PFA (Psychological First Aid, czyli pierwsza pomoc psychologiczna) są ważne, bo stres i zmęczenie będą ogromne.

Najczęstsze błędy i mity ❌

Miasto w ciemności jako tło listy błędów podczas awarii prądu. — Czego nie robić: świeczki zamiast LED, generator w pomieszczeniu, brak gotówki, poleganie wyłącznie na telefonie.

Podczas rozmów o przygotowaniach do blackoutu krąży wiele mitów, które mogą być niebezpieczne. Warto je obalić:

„Świeczki wystarczą jako oświetlenie.” – Nie! Świece to jedna z najczęstszych przyczyn pożarów w czasie braku prądu. Zamiast nich przygotuj latarki LED i lampki na baterie. 🕯️❌
„Agregat prądotwórczy może chodzić w garażu, będzie OK.” – Absolutnie nie. To prosta droga do śmiertelnego zatrucia czadem. Agregat używamy tylko na zewnątrz, z dala od zabudowań, i nigdy w zamkniętym pomieszczeniu. 🚫
„Wystarczy litr wody na osobę dziennie.” – Zdecydowanie za mało. Tyle zużyjesz może tylko na picie, ale dochodzi gotowanie, higiena itd. Celuj w 3–4 litry na osobę na dobę. 💧❌
„Zawsze zapłacę kartą, po co mi gotówka.” – W czasie blackoutu transakcje elektroniczne nie działają. Sklepy mogą sprzedawać tylko za gotówkę. Miej przy sobie trochę pieniędzy, najlepiej w drobnych nominałach. 💳❌
„Telefon zastąpi mi radio, mam internet.” – Telefon jest świetny, ale tylko dopóki działa sieć komórkowa i dopóki masz prąd w baterii. W prawdziwym blackoutcie BTS-y mogą paść po wyczerpaniu zasilania awaryjnego, a wtedy nie zadzwonisz ani nie połączysz się z internetem. Proste radio na baterie lub korbkę jest niezawodne – da znać, co się dzieje, gdy wszystko inne zawiedzie. 📱❌